Charlas Científicas de la UPNA - Askatasuna BHI - Ikasnova

NUP-k eskaintzen dituen Hitzaldi Zientifikoak izeneko programaren barruan, aurten hurrengo jarduerak burutu ditugu aurten.

Energia berriztagarriei buruzko tailer interaktiboa.

Javier Baigorri Martinez. Doktoregaia eta irakasle elkartua. Mikel Hualde eta Iñigo Pascual doktoregaiak.

Energia berriztagarriak eta energia-eredu jasangarri bat sustatzeko helburuz, Nafarroako Mugarik Gabeko Ingeniaritza GKEko boluntario diren NUPeko zenbait irakaslek eta APERNA unibertsitate elkarteak (Nafarroan Energia Berriztagarriak Sustatzeko Elkartea) ikastetxeentzako tailer bat ematen dute, ikasleek teknologia horien funtzionamendua uler dezaten, eta, batez ere, energia-kontsumoa murriztuz gizarte justuago eta solidarioagoa eraikitzearen garrantzia barnera dezaten.

Tailerrak egitura hau du:

Sarrera: etxean kontsumitzen dugun energiari buruz hausnartzeko galderekin hasi gara; nola uste dugun ekoizten dela erabiltzen dugun elektrizitatea eta zer garrantzi eta inpaktu duen energia hori sortzeko moduak.

Energia berriztagarri motak: eguzki energia, energia eolikoa, energia hidraulikoa, biomasa, geotermia, marea-energia… Adibideak, galderak, irudiak eta jolasak.

Bi taldetan banatu gara, eta talde bakoitzak ikertu ditu hainbat maketa: energia eolikoa, energia fotovoltaikoa, hidrogeno pila, beste batzuk… Jolasak eta mekanismoaren azalpena, etxean antzeko maketak egin ditzaten.

Dinamikaren bukaera talde osoarekin: tailerraren ideia nagusiak gogorarazi eta etxeko elektrizitate kontsumoa murrizteko modu batzuk azaldu.

1.  
2.  
3.  
4.  
5.  
6.  
7.  
8.  

 

 

 

 

 

 

 

 

Edozeinek ikas dezake hizkuntza bat? Sinesmena vs. zientzia.

Amparo Lázaro Ibarrola. Unibertsitateko katedraduna, Giza eta Hezkuntza Zientzien Sailean. NUPeko I-COMMUNITAS Institutuko ikertzailea

Hobe da txikitatik ikastea hizkuntza bat? Zenbat eta eskola-ordu gehiago, orduan eta gehiago ikasiko dut? Zergatik ulertzen dut ongi, baina ez dut ongi hitz egiten? Zergatik errepikatzen ditut behin eta berriro zuzendu dizkidaten akatsak? Egiten ditudan akatsak nire ama hizkuntzaren ondorio dira? Hizkuntza batzuk beste batzuk baino zailagoak dira? Edozeinek ikas dezake bigarren hizkuntza bat?

Giza hizkuntza oso erakargarria gertatzen da, pertsona ororengana iristen den sofistikazio handiko sistema bat den aldetik. Hortik abiatuta, hitzaldi honetan bigarren hizkuntzen ikaskuntzaren eremuan egin diren aurkikuntzak aztertu dira, gai horren inguruan izan ohi diren usteak zehaztu eta/edo gezurtatzen baitituzte. Gainera, aurkikuntza horiek balio handia dute hizkuntza politikak diseinatzerakoan, batez ere hezkuntzaren eremuan.

1.  
2.  

 

 

Oinarrizko partikulak eta giza gorputza.

Carlos Sáenz Gamasa. Unibertsitateko irakasle titularra Zientzien Sailean

Oinarrizko partikulen mundua, beren ezaugarriak eta beren elkarreraginak gidatzen dituzten legeak bitxiak izaten dira maiz, eguneroko esperientziatik kanpokoak. Hala ere, gu geu –gure gorputzak– ingurunearekin eta beste partikulekin elkarreraginean dauden oinarrizko partikulaz osatuta gaude. Giza gorputza adibidetzat hartzea lagungarria izan daiteke mundu kuantikoaren alderdi asko testuinguruan jartze-ko eta kuantifikatzeko.

Besteak beste, gure gorputza osatzen duten partikulei buruz hitz egin dugu: zein diren, zenbat ditugun, eta bestelako propietateak ere, hala nola zer bolumen hartzen duten gorputzaren bolumenarekin alderatuz. Halaber, gure gorputza osatzen duten partikulek zer jatorri duten aztertu dugu, zer portzentaje datorren Big Bangetik zuzenean, edo haietako zenbat eratu ziren izar baten barruan. Antimateriarik daukagun egiaztatu dugu, edo zenbat erradiaktibitate produzitzen dugun. Azkenik, gure gorputzarekiko elkarreragina nolakoa den aztertu dugu jatorri erradiaktiboa duten partikulen kasuan, izpi kosmikoen kasuan, neutrinoen kasuan edo are Unibertsoko materia ilunaren partikulen kasuan ere.

1.  
2.  
3.  

 

 

 

Adimen Artifizialaren irudimena: nola sortzen ditu hain irudi harrigarriak?

Mikel Sesma Sara. Kontratupeko bitarteko irakasle doktorea Estatistika, Informatika eta Matematika Sailean.

Hitzaldi honetan aztertu da zer gaitasun duen Adimen Artifizialak eredu aurreratuak erabiliz irudi harrigarriak sortzeko, eta ikusi dugu sare neuronaletan eta Deep Learningean oinarrituriko punta-puntako tresna horiek nola sor ditzaketen arte digitaleko pieza apartak edo irudi errealistak. Hitzaldian, modu sinplean aztertu dugu nolakoa den prozesu hori, hasi erabiltzen diren datuen ezaugarrietatik eta irudi bat sortzeraino, eta AAk sorkuntza bisualaren arloan sortzen dituen adibide harrigarri batzuk ikusiko ditugu.